Co zrobić, kiedy dręczy mnie firma windykacyjna?
Dodano: 8 września 2020
Zadłużenie to temat, w którym warto być dobrze poinformowanym co do okoliczności powstania zadłużenia, a także samego znaczenia pojęcia dłużnika oraz wierzyciela. Obecnie wiele podmiotów windykacyjnych prężnie działających na rynku, bazuje na niewiedzy oraz naiwności dłużnika. W takim przypadku można powiedzieć, że „ignorantia iuris nocet” – nieznajomość prawa szkodzi.
Podążając za myślą starożytnych rzymskich znawców prawa, nawet podstawowa świadomość prawna może zaoszczędzić wielu kłopotów na naszej drodze życiowej. W obecnym obrocie gospodarczym możemy się spotkać z zadłużeniem, o którym wierzyciel przypomniał sobie po kilku latach od daty, kiedy byliśmy zobowiązani do spłaty, czyli tak zwanym przedawnieniem.
Co oznacza, że zadłużenie się przedawniło?
Zwłoka wierzyciela co do próby odzyskania swoich pieniędzy oznacza mniej więcej tyle, że dłużnik po pewnym czasie będzie bezkarny w spłacie zadłużenia wobec drugiej strony. Owa bezkarność przejawi się w tym, że wierzyciel będzie musiał liczyć się z ryzykiem, że w przypadku skierowania pozwu z żądaniem zapłaty do sądu, dłużnik będzie mógł powiedzieć, że roszczenie się przedawniło. Tym samym upłynął czas, który ustawodawca dał wierzycielowi do domagania się roszczenia wraz ze wszystkimi należnościami pobocznymi, aby następnie przykładowo „zlecić” odzyskanie zapłaty zadłużenia u komornika.
Natomiast jeżeli dłużnik zbagatelizuje problem i zaniecha czynności mających na celu wyjaśnienie wysokości oraz zasadności zadłużenia, to wierzyciel prędzej czy później doprowadzi do próby przymusowego ściągnięcia długu przy pomocy komornika sądowego.
Konsument, a zarzut przedawnienia.
Konsument zgodnie z art. 22 1 KC – to osoba fizyczna, dokonująca z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Czyli, innymi słowy, każdy człowiek, który na co dzień korzysta z abonamentu w danej sieci komórkowej, cieszy się bogatym pakietem kanałów w telewizji, czy szybkim bezprzewodowym internetem zapewnionym przez dostawcę danych usług.
Przed nowelizacją kodeksu cywilnego w 2018 r., sąd brał pod uwagę zarzut przedawnienia przeciwko konsumentowi na wniosek zainteresowanego. Czyli tak jak to zostało wskazane powyżej, dłużnik musiał zając stanowisko w toczącym się postępowaniu. W przeważającej większości wypadków zarzut ten był formułowany przez dłużników w postaci krótkiej formuły „roszczenie jest przedawnione”. Opisane zachowanie dłużnika niweczyło plany wierzyciela, który zwykle zabierał się za odzyskiwanie swoich pieniędzy zdecydowanie za późno.
Przed zmianami przepisów prawa cywilnego materialnego w 2018 r., wierzyciel zdecydowanie częściej podejmował ryzyko kierowania przedawnionego roszczenia do Sądu. Czemu? Odpowiedź jest prosta – ryzyko zgłoszenia zarzutu przedawnienia, obejmowało statystycznie mniej niż 30 % dochodzonych spraw. Na 10 prowadzonych postępowań przedawnionych zdecydowanie opłacało się ponieść koszty 2-3 postępowań sądowych, ewentualnie opłacić pracę pełnomocnika dłużnika w wypadku przegranej. Natomiast starty finansowe w większości wypadków były z łatwością rekompensowane wygranymi w pozostałych sprawach.
Co zmieniła nowelizacja kodeksu cywilnego w 2018 r.
Warto zauważyć, iż ustawodawca w nowelizacji kodeksu cywilnego, zmienił jedynie funkcjonowanie zarzutu przedawnienia w przypadku jednej kategorii dłużników tj. przeciwko konsumentom. Wobec pozostałych zadłużonych tj. tych, którzy nie są konsumentami, zarzut przedawnienia działa tak jak zostało to opisane powyżej. Konsument natomiast został uznany za podmiot słabszy w danej czynności prawnej.
Zmiany poczynione nowelizacją kodeksu cywilnego zakładają, iż to sąd w sytuacji, gdy przeciwko zadłużonemu konsumentowi przedawnione roszczenia zostanie skierowane na drogę sądową, ma obowiązek badania zarzutu przedawnienia z urzędu. Nowelizacja z 2018 r. dosłownie uczyniła zadłużonego konsumenta osobą bierną w toku procesu sądowego. Dłużnik w takiej sytuacji nie musi interesować się swoją sprawą, ponieważ nałożony obowiązek badania przedawnienia przez sąd praktycznie rozwiązuje całe postępowanie i kończy je na początkowym jego etapie.
Co w sytuacji kiedy wierzyciel ma świadomość tego, że dług jest przedawniony, a w dalszym ciągu domaga się zwrotu zadłużenia?
Po zmianach prawa cywilnego materialnego w 2018 r. w kontekście podejmowanych działań windykacyjnych wobec zadłużonych konsumentów pojawił się jeszcze jeden problem. Coraz częściej wierzyciel świadomy funkcjonowania zarzutu przedawnienia w kontekście przedawnionego roszczenia oraz automatycznej przegranej sądowej, podejmuje inne działania mające na celu odzyskanie zaległości. Jednak czynności windykacyjne w postaci kontaktu telefonicznego z dłużnikiem, licznych wezwań do zapłaty, ewentualnie częstych wizyt windykatorów terenowych nie mogą paraliżować życia dłużnika. Jeżeli dłużnik zauważy, że wierzyciel cyklicznie podejmuje działania windykacyjne, lekceważy odpowiedzi dłużnika, odnośnie tego, że roszczenie się przedawniło i nie ma obowiązku spłaty, to w takiej sytuacji mamy do czynienia z naruszeniem dóbr osobistych zadłużonego konsumenta.
Jak podjąć skuteczną obronę przed nieustannie nękającym wierzycielem?
Jeżeli wierzyciel kolejny raz podejmuje kontakt odnośnie spłaty przedawnionego zadłużenia, a dodatkowo ignoruje odpowiedzi dłużnika co do odmowy spłaty przedawnionego zadłużenia, wówczas osoba zadłużona powinna zawezwać wierzyciela do zaprzestania naruszania jego dóbr osobistych. Przykładowe wezwanie do zaprzestania naruszeń zostało dołączone do niniejszego artykułu.
Jeżeli wierzyciel zignoruje wezwanie dłużnika i nie zaniecha podejmowania czynności windykacyjnych, wówczas dłużny konsument powinien zastanowić się nad możliwością złożenia pozwu o ochronę o dóbr osobistych, a także w niektórych przypadkach o domaganie się zasądzenia odszkodowania, jeżeli czynności windykacyjne zaszły zdecydowanie za daleko.
Do pobrania: WEZWANIE DO ZAPRZESTANIA NARUSZEŃ DÓBR OSOBISTYCH
Autor: aplikant radcowski Mikołaj Mucha
