Kto ponosi odpowiedzialność za nieautoryzowane transakcje bankowe?
Dodano: 29 sierpnia 2018
Obowiązki stron umowy rachunku bankowego oraz zasady odpowiedzialności banku za nieautoryzowane transakcje zostały uregulowane w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych. Zarówno na użytkowniku uprawnionym do korzystania z instrumentu płatniczego, jak również na banku jako dostawcy wydającym instrument płatniczy spoczywa szereg obowiązków związanych z zapewnieniem ochrony transakcji bezgotówkowych.
W sytuacji, gdy doszło jednak do wyprowadzenia środków finansowych z rachunku bankowego użytkownika w wyniku cyberataku, ustalenie, czy to bank, czy użytkownik rachunku bankowego ponosi odpowiedzialność każdorazowo zależy od okoliczności danej sprawy. Nie ma przy tym znaczenia, czy użytkownikiem rachunku bankowego jest przedsiębiorca czy osoba fizyczna.
Istotnym jest, iż zgodnie z art. 46 ust. 3 powołanej ustawy uprawniony do korzystania z instrumentu płatniczego odpowiada za nieautoryzowane transakcje płatnicze w pełnej wysokości, jeżeli doprowadził do nich umyślnie albo w wyniku umyślnego lub będącego skutkiem rażącego niedbalstwa naruszenia co najmniej jednego z obowiązków, o których mowa w art. 42. Pamiętać jednak należy, iż na mocy art. 45 ust. 1 cytowanej ustawy to na dostawcy spoczywa ciężar udowodnienia, że transakcja płatnicza została autoryzowana i prawidłowo zapisana w systemie służącym do obsługi transakcji płatniczych dostawcy oraz że nie miała na nią wpływu awaria techniczna ani innego rodzaju usterka związana z usługą płatniczą świadczoną przez tego dostawcę, w tym dostawcę świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej. Ponadto w świetle art. 45 ust. 2 ustawy wykazanie przez dostawcę zarejestrowanego użycia instrumentu płatniczego nie jest wystarczające do udowodnienia, że transakcja płatnicza została przez użytkownika autoryzowana albo że płatnik umyślnie albo wskutek rażącego niedbalstwa doprowadził do nieautoryzowanej transakcji płatniczej albo umyślnie albo wskutek rażącego niedbalstwa dopuścił się naruszenia co najmniej jednego z obowiązków, o których mowa w art. 42. Ciężar udowodnienia tych okoliczności spoczywa na dostawcy.
Wobec powyższego, jeżeli bank w toku postępowania sądowego udowodni, iż do wyprowadzenia środków finansowych z rachunku bankowego użytkownika doszło w wyniku rażącego niedbalstwa użytkownika, to zwolniony zostanie z ponoszenia odpowiedzialności. W innym przypadku odpowiedzialność będzie spoczywać na nim i zostanie zobowiązany przez sąd do zwrotu użytkownikowi wyprowadzonych środków.
Autor: Lidia Makarewicz
