OBLIGATORYJNY I FAKULTATYWNY PRZEDMIOT POSTĘPOWANIA W SPRAWACH O ROZWÓD

Dodano: 6 kwietnia 2019

Orzeczenie rozwodu jest dopuszczalne, gdy sąd z jednej strony ustali, iż między małżonkami nastąpił zupełny i trwały  rozkład pożycia, z drugiej natomiast, że nie zachodzą tzw. przesłanki negatywne rozwodu, które go wykluczają, choćby rozkład pożycia był zupełny i trwały.

  1. Pozytywne przesłanki rozwodu ( zupełny i trwały rozkładu pożycia) muszą być spełnione łącznie. Zupełny rozkład pożycia to zgodnie z utrwalonym stanowiskiem zerwanie wszelkich więzi łączących małżonków. Chodzi tu o więzi fizyczne, duchowe oraz materialne. O trwałości rozkładu pożycia małżeńskiego możemy więc mówić wówczas, kiedy na podstawie okoliczności sprawy wnioskujemy, iż pomiędzy małżonkami nie jest możliwy powrót do wspólnoty małżeńskiej we wszystkich jej płaszczyznach – duchowej, fizycznej, materialnej. Oceniając trwałość rozkładu pożycia na uwadze należy mieć przy tym upływ czasu.
  2. Negatywne przesłanki rozwodu wskazują natomiast niedopuszczalność rozwodu, tj. gdy:

a) Wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci choćby rozkład pożycia był zupełny i trwały. Przepis ten nie dotyczy:

-pełnoletnie dzieci, bez względu na to, czy są samodzielne, czy też pozostają pod „opieką” rodziców,

-małoletnie dzieci faktycznie wychowywane wspólnie przez rozwodzących się małżonków,

-małoletnie dzieci jednego z małżonków.

Na równi ze wspólnymi małoletnimi dziećmi traktowane są natomiast dzieci przysposobione przez obydwoje małżonków a także dziecko jednego z nich przysposobione przez drugiego.

b) Z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego mimo istnienia zupełnego i trwałego rozkładu pożycia, mowa tu o sytuacji, w której uwzględnienie żądania rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, dobrymi obyczajami, wysoce niesprawiedliwe, krzywdzące jednostkę.

c) Ustalenie, że rozwodu żąda małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia.

Od tej zasady istnieją dwa wyjątki:

  • gdy niewinny małżonek wyrazi zgodę na rozwód,
  • kiedy odmowa zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego

 

Wyrokiem orzekającym rozwód sąd z urzędu podejmuje rozstrzygnięcia w przedmiocie:

  1. Orzeczenia o rozwodzie oraz o tym, który małżonek ponosi winę rozkładu pożycia, chyba że małżonkowie zgodnie żądają zaniechania orzekania o winie.
  2.  Władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków

Sąd może:

– powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka;

-pozostawić władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie.

Wskazać należy, iż w obowiązującym stanie prawnym nie istnieje tzw. władza naprzemienna, tj. dziecko nie może przebywać  raz u jednego rodzica, raz u drugiego i w tym czasie ten rodzic sprawowałby władzę rodzicielską.

  1. Kontaktów rodziców z dzieckiem

Kontakty z dzieckiem zgodnie z art. 113 § 2. KRO obejmują głównie przebywanie z dzieckiem tj. odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu oraz bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej.

  1. Wysokości, w jakiej każde z małżonków jest zobowiązane do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka ( obowiązek alimentacyjny)

Wysokość alimentów na dziecko wyznaczają z jednej strony jego usprawiedliwione potrzeby, z drugiej zaś strony możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego rodzica. Każde z rodziców zobowiązane jest zaspokajać potrzeby dziecka w częściach odpowiadających ich możliwościom.

  1. Sposobu korzystania przez rozwodzących się małżonków ze wspólnie zajmowanego mieszkania przez czas wspólnego w nim zamieszkiwania po rozwodzie

 

Rozstrzygnięcia podejmowane przez Sąd orzekający rozwód na wniosek:

 

  1. W wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie – sąd może nakazać eksmisję drugiego małżonka;
  2. Na zgodny wniosek stron sąd może w wyroku orzekającym rozwód  również  podjąć definitywne rozstrzygnięcia tj.:

– o podziale wspólnego mieszkania,

– o przyznaniu mieszkania jednemu z małżonków, jeżeli drugi małżonek wyraża zgodę na jego opuszczenie bez dostarczenia lokalu zamiennego i pomieszczenia zastępczego, o ile podział bądź jego przyznanie jednemu z małżonków są możliwe;

 

  1. Sąd może na wniosek jednego z małżonków w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu;

 

  1. Sąd może orzec o obowiązku dostarczenia środków utrzymania (obowiązku alimentacyjnym) drugiemu małżonkowi rozwiedzionemu.

Roszczenie alimentacyjne przysługujących jednemu małżonkowi przeciwko drugiemu. Można go dochodzić już w procesie rozwodowym. Małżonek-powód może żądanie alimentacji zgłosić w pozwie albo też w toku procesu. Roszczeń alimentacyjnych można też dochodzić w odrębnym procesie, po prawomocnym orzeczeniu rozwodu.

W sprawach o rozwód istnieje zakaz powództwa wzajemnego. Strona pozwana w sprawie o rozwód może jednak również żądać rozwodu  jednakże żądanie rozwodu przez stronę pozwaną  wyłączy dopuszczalność umorzenia postępowania na skutek cofnięcia pozwu.

 

Autor: Mariusz Szpila

 

 

 

 

 

 

 

 


A- A A+
A A A