Kto może zostać pracownikiem?
Dodano: 20 lutego 2019
Zgodnie a art. 2 kodeksu pracy (kp) pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
Pracownikiem może być tylko osoba fizyczna, co wynika z faktu osobistego świadczenia pracy. Kodeks pracy nie określa granic wiekowych pracowników. Jednakże w odniesieniu do dolnej granicy wieku, wynosi ona co do zasady 18 lat. Zatrudnianie osób między 15 a 18 rokiem życia jest dopuszczalne, na zasadach wynikających z art. 190 kp. Młodocianym w rozumieniu kodeksu jest osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18 lat. Młodociany może być zatrudniony jeżeli ukończył co najmniej 8-letnią szkołę podstawową i przedstawi świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża jego zdrowiu. Jego zatrudnienia jest możliwe na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.
Kodeks pracy nie wskazuje górnej granicy wieku pracownika. Nie jest przeszkodą do kontynuacji zatrudnienia uzyskanie wieku emerytalnego. ( SN w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 21 stycznia 2009 r., II PZP 13/08, OSNP 2009, nr 19-20, poz. 248, stwierdził, że osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie prawa do emerytury nie może stanowić wyłącznej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę (art. 45 § 1 k.p.).
W przepisach prawa pracy pojawia się również pojęcie pracownika tymczasowego. Zgodnie z ustawą o pracownikach tymczasowych pracownikiem tymczasowym jest pracownik zatrudniony przez agencję pracy tymczasowej wyłącznie w celu wykonywania pracy tymczasowej na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy użytkownika. Agencją pracy tymczasowej jest jedna z agencji zatrudnienia, zawiera ona z pracownikiem umowę o pracę tymczasową i z tego tytułu jest jego pracodawcą. Pracodawca użytkownik to pracodawca lub podmiot niebędący pracodawcą w rozumieniu kodeksu pracy, który wyznacza pracownikowi agencji tymczasowej (czyli pracownikowi tymczasowemu) zadania i kontroluje ich wykonanie.
Do nawiązania stosunku pracy konieczne jest złożenie oświadczenia woli. Pracowniczą zdolność do czynności prawnych (zdolność do składania oświadczeń woli w ramach stosunku pracy) uzależniona jest od posiadania przez osobę zdolności do czynności prawnych. Nie ma wątpliwości co do zawierania umów/składania oświadczeń woli przez osoby posiadające pełną zdolność do czynności prawnych. W odniesieniu do osób posiadających ograniczoną zdolność do czynności prawnych mogą one bez zgody przedstawiciela ustawowego nawiązać stosunek pracy oraz dokonywać czynności prawnych, które dotyczą tego stosunku. Jednakże gdy stosunek pracy sprzeciwia się dobru tej osoby, przedstawiciel ustawowy za zezwoleniem sądu opiekuńczego może stosunek pracy rozwiązać (art. 22 § 3 k.p.). Pracowniczej zdolności do czynności prawnych nie mają osoby, które nie ukończyły 13 roku życia oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie. Jednakże osoby ubezwłasnowolnione całkowicie mogą być pracownikami, stosunek pracy zawierany jest przez przedstawiciela ustawowego takiej osoby.
Na status pracownika nie wpływa ani charakter wykonywanej pracy, ani wymiar czasu pracy, ani rodzaj podmiotu zatrudniającego.
Autor: Joanna Juchniewicz
